दशकौंसम्म भारतीय कंग्रेसको किल्ला मानिएको उत्तर प्रदेशको अमोठी क्षेत्रमा यसपालि भारतीय जनता पार्टीकी उपाध्यक्ष स्मृति इरानीले आफ्नो कब्जा जमाइन्।
त्यो पनि कंग्रेसका अध्यक्ष राहुल गान्धीलाई हराएर। बिहीबार सार्वजनिक भएको मत परिणाममा इरानीले ४ लाख ६८ हजार ५ सय १४ मत पाइन्। उनका प्रतिष्पर्धी राहुलले ४ लाख १३ हजार ३ सय ९४ मतमात्र पाए।
अमेठीमा हारेपछि राहुलले इरानीलाई बधाई दिए र उनले त्यहाँका जनताको अपेक्षा पूरा गर्ने विश्वास व्यक्त गरे।
यसपालिको नतिजामा इरानीले राहुललाई मात्र हराएकी थिइनन्, गान्धी परिवारले दुई पुस्ता चुनाव लडेको अमेठी आफ्नो पोल्टामा पारिन्।
यो क्षेत्र त्यही हो, जहाँबाट राहुल गान्धीका काका सन्जय गान्धी, बुवा राजीव गान्धी, आमा सोनिया गान्धीले चुनाव लड्दै आएका थिए। २००४ पछि राहुल त्यहाँबाट सांसद बनिरहेका छन्। अमेठीमा सन् १९७५को संकटकाल लगाएपछि भएको १९७७ मा चुनावमा इन्दिरा गान्धी पनि पराजित भएकी थिइन्।
स्मृति इरानी तिनै हुन जसले भाजपा प्रवेश गरेको १ वर्षमा गुजरातका तत्कालिन मुख्यमन्त्री नरेन्द्र मोदीविरूद्ध अनसन बस्ने घोषणा गरेकी थिइन्।
सुरतको दंगालाई लिएर उनले मोदीको राजीनामा मागेकी थिइन्। दंगा नियन्त्रण गर्न मोदीले नसकेको भन्दै उनले राजीनामा दिनु पर्ने नदिए अनसन बस्ने इरानीको घोषणा थियो। दिउँसो गरेको घोषणा उनले त्यही रात फिर्ता पनि लिएकी थिइन्।
केही वर्षअघि आपकी अदालत भन्ने टेलिभिजन कार्यक्रमलाई अन्तर्वार्ता दिँदै उनले त्यो बेला संगठनले सम्झाएपछि आफूले माफी माग्दै उक्त घोषणा फिर्ता लिएको बताएकी छन्। त्यो घटनालाई लिएर मोदीले आफूलाई माफ गरेकाले उनको उदारताको आफू प्रशंसक भएको पनि उनले बताएकी छन्।
२०१४ मा मोदी प्रधानमन्त्री भएपछि इरानीलाई आफ्नो मन्त्रिपरिषदमा मानव संशाधन मन्त्री बनाएका थिए। त्यतिबेला उनको शैक्षिक योग्यतालाई लिएर प्रश्न उठेको थियो।
उनले १२ कक्षासम्म पढेकी छन्। तर उनले बिकम पढेको भन्ने बयान दिएपछि विवादमा तानिएकी थिइन्। उनले आफूले बिकमको पहिलो वर्षसम्म मात्रै पढेको भन्दै बयान फेर्नु परेको थियो। बिकम पहिलो वर्षपछि उनले पढाइ छोडेकी थिइन्। आफू गरिब परिवारबाट आएकाले करियरका लागि निकै संघर्ष गर्नुपरेको उनले बताएकी छन्।
उनले १६ वर्षको उमेरमा सडकमा उभिएर एउटा ब्युटी प्रोडक्ट बेच्ने गर्थिन्। त्यतिबेला उनले दिनको २ सय रूपैयाँ कमाउँथिन्।
मुम्बई आएपछि उनले म्याकडोनाल्ड भन्ने रेष्टुरेन्टमा सरसफाइ गर्ने काम पाएकी थिइन्। जेनतेन गुजारा चलाइरहेकै बेला उनले १९९८ मा मिस इण्डियाका लागि आवेदन दिइन्। प्रतियोगिता नजिते पनि उनको परिचय भने बन्यो।
२००१ मा उनले व्यापारी जुबिन इरानीसँग बिहे गरिन्।
२००३ मा भाजपामा प्रवेश गरेर आफ्नो राजनीतिक करियर सुरू गरेकी स्मृति त्योभन्दा अघि टेलिसिरियलकी अभिनेत्री थिइन्। क्युंकी सासभी कभी बहु थी भन्ने चर्चित टेलिसिरियलमा उनले काम गरेकी थिइन्।
२००३ मा राजनीति प्रवेश गरेकी उनलाई २००४ मा चाँदनी चोकबाट लोकसभा सदस्यका लागि टिकट मिलेको थियो।
त्यसपछि उनी पार्टीमा ६ वर्ष कुनै पद बिना काम गरिन्। २०१०मा उनले भाजपाको केन्द्रीय महिला मोर्चाको नेतृत्व पाइन्। २०११ मा गुजरातको राज्सभा सदस्य भइन्। त्यसैबेला मोदीसँग पनि नजिक हुन पाइन्। २०१२ मा उनी भाजपाको केन्द्रीय उपाध्यक्ष बनिन्।
२०१४मा लोकसभा चुनाव हारे पनि इरानीलाई मोदीले आफ्नो क्याबिनेटमा राखे। पहिले मानव संशाधन विकास र पछि सूचना प्रसारण तथा टेक्स्टायल मन्त्री बनिन्।
सूचनामन्त्री भएपछि उनी झन् विवादमा तानिइन्।
गलत रिपोर्टिङ गर्ने पत्रकारलाई दण्डित गर्ने र पत्रकारको मान्यता रद्द गर्ने जस्ता सर्कुलर उनले जारी गरिन्। मिडियाको तीव्र विरोध भएपछि उक्त सर्कुलर फिर्ता लिनु परेको थियो।
विवाद र चर्चामा रहने इरानी यसपालिको चुनावमा गान्धी परिवारको किल्ला तोडेर झन् उचाइमा पुगेकी छन्।
२०१४ मै राहुल गान्धीलाई यो क्षेत्रको चुनाव जित्न उने हम्मे पारेकी थिइन्। त्यतिबेला राहुलका धेरै मत काटेर पनि उनी १ लाख अन्तरले हारिन्।
पाँचवर्षअघिको तोड फेर्न इरानी यसपालि पनि अमेठीमै भिडिन्। उनको अमेठीमा जित भाँपेर होला गान्धीले केरल राज्यको वायनादमा पनि उमेद्वारी दिएका थिए।
गान्धी परिवारको दुई पुस्तादेखिको विरासतजस्तै बनेको अमोठी अब इरानीको हातमा पुगेको छ।