नेपालमा बिजुलीको उत्पादन बढ्दै गएपछि भारतबाट आयात हुने बिजुलीको परिमाण निरन्तर घट्न थालेको छ।
आजकाल साँझ दैनिक एक-डेढ घन्टामात्र बिजुली आयात भइरहेको नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले जानकारी दिए।
‘अहिले हामीलाई योभन्दा धेरै बिजुली आयात गर्नु पर्दैन,’ उनले भने, ‘जाडो याम बढेपछि भने आयात केही बढाउनु पर्छ।’
गत वर्ष नेपालले भारतबाट २२ अर्ब रुपैयाँ बराबरको बिजुली आयात गरेको थियो। यो वर्ष आयात आधाले घटाउने लक्ष्य प्राधिकरणले लिएको छ।
‘अघिल्लो वर्षभन्दा आयात एक तिहाइ त त्यसै घट्छ,’ उनले भने, ‘हाम्रो लक्ष्य आधा नै घटाउने छ।’
सरकारी र निजी क्षेत्रबाट उत्पादन भएको बिजुली राष्ट्रिय प्रसारण लाइनमा जोडिने क्रम जारी छ। गत जेठमा प्राधिकरणले निर्माण गरेको त्रिशुली थ्री ए प्रसारण लाइनमा जोडिएको थियो। सो परियोजनाको उद्घाटन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले सोमबार सिंहदरबारबाटै गरे।
आउने वर्ष माथिल्लो तामाकोशीबाट बिजुली उत्पादन सुरू भएपछि हिउँदमा पनि आन्तरिक उत्पादनबाटै बिजुलीको माग धानिने आँकलन गरिएको छ। आउने बर्खामा नेपाली उत्पादन नै मागभन्दा धेरै हुनेछ।
अहिले पनि नेपालले दैनिक रूपमा धेरै भएको बिजुली भारतको बिहारमा बेच्ने गरेको छ। कतिपय ठाउँमा बिहारबाट बिजुली आयात पनि हुन्छ। बिहार विद्युत बोर्डसँग बिजुली लेनदेन गर्ने सम्झौता छ। त्यसैअनुसार नेपाल र बिहारले आवश्यकताअनुसार बिजुली लेनदेन गर्छन्।
आफूलाई धेरै भएको बिजुली पनि भारतको राष्ट्रिय प्रसारण लाइनबाट पनि बेच्न प्रक्रियागत तयारी नेपालले थालेको छ।